Alternatywny Internet okiem młodych

Przejście na edukację zdalną oraz zakaz spotkań i przeniesienie relacji rówieśniczych do sieci podczas pandemii sprawiły, że aktywność dzieci i młodzieży w Internecie drastycznie wzrosła. Wg raportu NASK “Nastolatki 3.0”, młodzież w 2020 r. w dni robocze spędzała w sieci średnio 12h/dobę, a w weekend nawet 8h (dla porównania w 2018 r. było to ok. 4h) – dlatego rozwijanie kompetencji dot. bezpiecznego korzystania z Internetu, ważne już przed pandemią, w dzisiejszych czasach stało się kluczowe.

Dzieci i młodzież uważa się powszechnie za natywnych użytkowników sieci. Tymczasem kadra ze szkół, z którymi współpracujemy, podkreśla, że nie potrafią oni korzystać z Internetu w bezpieczny sposób i bezkrytycznie podchodzą do znajdowanych treści, łatwo ulegają manipulacji i presji rówieśniczej. Jednocześnie program szkolny nie przewiduje edukacji medialnej, a zaległości programowe, presja ze strony kuratorium, rodziców czy brak kompetencji nauczycieli i nauczycielek w tym temacie, uniemożliwiają prowadzenie jej na własną rękę.

Ważne, by ucząc na temat Internetu nie tylko skupiać się na zagrożeniach, ale pokazywać jak aktywnie współtworzyć bezpieczną sieć. Dobrym narzędziem do tego mogą być alternatywne narracje, których celem jest tworzenie innych sposobów myślenia i życia w społeczeństwie. Zastosowanie ich w edukacji medialnej przyczyni się do wykształcenia w młodzieży krytycznego podejścia do napotykanych treści i umiejętności aktywnego przeciwstawiania się wykluczeniu i opresji, tak często spotykanych w sieci.

Czym są alternatywne narracje?

✔️ Alternatywne narracje proponują niewykluczającą wizję świata opartego na takich wartościach jak: otwartość, wolność, równość, tolerancja i szacunek dla różnorodności.
✔️ Pokazują świat, w którym nie ma łatwych odpowiedzi czy rozwiązań problemów, który nie jest czarno-biały.
✔️ Ich celem jest budowanie alternatywnych sposobów myślenia i życia w społeczeństwie poprzez rzucenie wyzwania popularnemu przekazowi, który jest wykluczający i opresyjny dla niektórych grup społecznych.
✔️ Nie zatrzymują się tylko na krytyce zastanej sytuacji, ale proponują alternatywę.

Za Amnesty International “Wyłącz nienawiść. Alternatywne narracje w pracy z młodzieżą”.

Cele projektu:

✔️ Rozwijanie u dzieci i młodzieży kompetencji potrzebnych do bardziej świadomego, skutecznego i bezpiecznego korzystania z Internetu – zarówno jako konsumentów, jak i twórców treści.

✔️ Kształtowanie umiejętności krytycznego myślenia i rozwijanie umiejętności rozpoznawania i aktywnego reagowania na mowę nienawiści oraz fake newsy w Internecie.

✔️ Przedstawienie koncepcji alternatywnych narracji, zaprezentowanie możliwości wykorzystania ich w tworzeniu autorskich treści dotyczących Internetu oraz udostępnienie ich szerszemu gronu odbiorców.

✔️ Budowanie świadomości na temat balansu między byciem online i offline oraz odbudowywanie umiejętności pracy w grupie.

Działania

Aby osiągnąć powyższe cele zrealizowaliśmy szereg działań:

1. Warsztaty w szkołach

Od stycznia do maja przeprowadziliśmy cykl warsztatów w czterech szkołach podstawowych i ponadpodstawowych w Wielkopolsce: w Czerwonaku, Pniewach, Środzie Wielkopolskiej i Trzciance.

W ich ramach młodzież poznała krótką historię Internetu oraz koncepcję alternatywnych narracji. Wyobraziliśmy sobie idealny Internet. Dyskutowaliśmy na temat przyczyn mowy nienawiści i popularności fake newsów w sieci oraz możliwych kreatywnych sposobów przeciwstawiania się im. Zastanowiliśmy się również nad tym jak zachować zdrowy balans między aktywnością offline i online.

2. Platforma z alternatywnymi narracjami

Produktem prowadzonych warsztatów były alternatywne narracje stanowiące odpowiedź na wybrany problem związany z korzystaniem z Internetu.

Wszystkie stworzone narracje są udostępnione na specjalnie zaprojektowanej platformie internetowej – chcemy, aby była to przestrzeń do wymiany doświadczeń i pomysłów między wszystkimi osobami uczestniczącymi w projekcie, między szkołami.
Jednocześnie platforma ta będzie żywym przykładem tego, jak może wyglądać Internet otwarty na różnorodność, bezpieczny, wolny i przyjazny dla wszystkich jego użytkowników i użytkowniczek.

3. Webinar

W czerwcu zorganizowaliśmy webinar, w czasie którego przedstawiliśmy stworzone przez młodzież alternatywne narracje dot. Internetu.                              Zapraszamy do zapoznania się z treścią filmu!

W projekt zaangażowane były szkoły:

Zespół Szkół im. Emilii Sczanieckiej w Pniewach

Szkoła Podstawowa im. Józefa Wybickiego w Czerwonaku

Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Środzie Wielkopolskiej

Szkoła Podstawowa Nr 1 im. Juliusza Słowackiego w Trzciance

Projekt jest finansowany w ramach Programu „Fundusz pomocowy dla organizacji pozarządowych oraz inicjatyw obywatelskich 2022-23”, utworzonego przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności, realizowanego przez Fundację Edukacja dla Demokracji.